Зачинот шафран, освен што е познато дека е скап, содржи и антиоксиданси. Се смета дека помага во борбата против депресијата и намалувањето на крвниот притисок, ги прави меки кожата и косата и е од суштинско значење за широк спектар на јадења. Но што го спречува да влезе во широка употреба како куркумата и циметот? Дали е тоа само високата цена?
Шафранот е од суштинско значење за националните кујни од Мароко до Хималаите, од суштинско значење за ризотото миланезе до кашмирското кари. Освен што е барана кулинарска состојка, овој сестран зачин се додава и во лековите и во козметиката.
За што се користи шафранот?
Клеопатра го употребувала во нејзината бања, Александар Велики ги мачкал раните и пиел чај од шафран. Во 14 век се користел за борба против бубонската чума.
Оваа клучна состојка во јадењата може да се додаде во производи како што се кафето, солта, кремовите за кожа и шампоните.
Шафранот се користи во традиционалната медицина за лекување на менструалните болки, депресијата, астмата и сексуалната дисфункција, а бил вклучен во истражувања за состојби како губење на меморијата и рак, меѓутоа, досегашните докази се недоволни.
Сепак, репутацијата на зачинот наречен „црвено злато“ сѐ уште не е толку добра колку што треба да биде.
Кит Аланис, поранешен американски војник и денешен претприемач, вели дека знае зошто.
Откако служел во Авганистан, тој и двајца ветерани одлучиле да основаат социјално претпријатие врз основа на култура која би можела да му понуди на локалното население подобри средства отколку нелегалното одгледување на опиумот.
Нивната компанија наречена „Руми Спајс“ купува шафрани од локалните одгледувачи и вработува 300 авганистански жени кои ги одвојуваат малите црвени стигми од своите ливчиња и остатокот од цветната глава, пред да се исушат и да се спакуваат за извоз.
Токму овие долги макотрпни часови на работа го прават шафранот толку скап. „Руми Спајс“ го продава својот шафран за 18 долари по грам.
Аланис вели дека високата цена на шафранот е причина што толку многу ветува во воениот и разурнат Авганистан. Но, коренот е еден од најголемите проблеми: тој е исклучително примамлив за фалсификаторите.
Тој вели дека се борат да не ги разочараат купувачите што биле разочарани во минатото. Многу пати купувачите потрошиле доста пари за екстравагантен производ за подоцна да откријат дека производот нема вкус бидејќи станувало збор за лажен шафран.
„Искуството со готвачите ни кажува дека кога ќе видат колку е висококвалитетен шафранот, тие се воодушевени од аромата и од вкусот“, вели тој.
Дури и вистинскиот шафран може да варира во зависност од тоа како се произведува. Често, поради невнимателната берба, некои делови од крокусот се наоѓаат во финалното мешање.
„Иако и тоа е шафран, сепак разликата помеѓу I класа и III класа е огромна“, вели Сели Франсис, ботаничар и одгледувач на
шафран.