Дипломирањето на факултет е важна пресвртница во животот на секој човек, исто како и првото одделение, па средното училиште, а потоа и факултетот.

Секоја транзиција бара адаптација на нешто ново и непознато, а секоја адаптација е природно придружена со одреден степен на вознемиреност, страв од иднината и неизвесност. Општо земено, човекот е приспособливо суштество. По некое време, ако развил здрави механизми за справување со стресот, без поголеми тешкотии може да се приспособи на речиси секоја промена.

Сепак, значителен број млади луѓе тешко се приспособуваат на животниот стадиум по дипломирањето и може да развијат таканаречена постдипломска депресија. Ова не е официјална дијагноза, туку колоквијално име за состојба која се карактеризира со летаргија, губење на мотивацијата и амбицијата, депресија, чувство на бесмисленост и слично, а предизвикувачот е крајот на школувањето.

Доколку трае долго, може да доведе до компликации во насока на посериозни депресивни епизоди. Со оваа состојба може да се соочат и млади луѓе кои претходно не покажале предиспозиција за депресија или некое друго ментално нарушување.

Се очекува пред завршувањето на факултетот, последниот испит или одбраната на дипломската/магистерската личноста да биде возбудена, среќна, задоволна од својот успех, горда на себе. Но, тоа не е случај со значителен број од нив или ова чувство честопати е краткотрајно. Одеднаш, личноста се наоѓа во ситуација да нема дневна рутина, предавања и рокови, треба да се соочи со реалниот живот, зрелоста, промената на живеалиштето, иселувањето од студентскиот дом, враќањето во родниот град и повторното да живее со своите родители.

Особено стресен сегмент може да биде барањето работа и многуте одбивања што доаѓаат со тоа. Неуспешно аплицирање, без никаква повратна информација од работодавците, потоа интервјуа по кои лицето добива впечаток дека сите поминале подобро од него, дури и оние со понизок просек или диплома што не одговара на потребната професија - сето тоа може да има значително негативно влијание врз општата мотивација и самодовербата. Човек може да почне да се доживува себеси како безнадежен случај, губитник, дека годините, трудот и финансиите вложени во неговото образование се фрлени во вода, дека избрал погрешен факултет и со тоа си го уништил животот, чувствувајќи се како товар за своите родители.
Сето ова може дополнително да се интензивира доколку човек набљудува како луѓето од неговата околина (врсници, колеги од факултет, роднини) успешно го поминуваат сето тоа, се вработуваат во професијата и се осамостојуваат.

На постдипломската депресија може да ѝ претходи одложување на последниот испит или дипломирање, односно одбивност кон дипломирањето. Причина за ваквото однесување е стравот од растење и фактот дека човекот ќе сфати дека нема перспектива за неговата професија.

Ако сте се препознале, важно е да знаете дека не сте сами во сето ова, иако ви се чини дека само вам не ви оди ништо - многу млади луѓе се чувствуваат исто како вас. Меѓутоа, ако оваа состојба трае со недели или месеци, добра идеја е да побарате стручна помош.

Како да се спречи развојот на постдипломска депресија?

Организирајте се

Тоа што моментално ви претстои период во животот кој не е структуриран со формални образовни обврски, не значи дека не треба  да си поставувате дневни и месечни цели. Би било добро да продолжите да си легнувате во исто време одреден период и во исто време да станувате. Останувањето до доцна на компјутер, премалку или премногу часови спиење дефинитивно негативно ќе се одразат врз вашето расположение. Исто така, препорачливо е да планирате неколку активности однапред за секој ден. Сега имате време да се посветите на вашите хобија, кои беа во втор план за време на студирањето, како и да пробате нешто ново. Можете да се посветите повеќе на вашето здравје, исхрана, тренинг. Исто така, постојат голем број курсеви кои можат да ви помогнат да ги завршите вашите компетенции и CV.

Спречете ја демотивацијата

Ова е особено важно кога станува збор за барањето работа. Важно е да не се откажувате откако ќе бидете одбиени неколку пати - тоа секако не кажува ништо за вашата личност и способности, туку за моменталните околности. Разберете го барањето работа како процес - да речеме дека поминувате по еден час секој ден барајќи понуди за работа, како и создавање CV, испраќајќи го дури и до компании/институции кои немаат тековни слободни работни места. Аплицирајте повторно и повторно, дури и за истото работно место, распрашајте се за можноста за професионална пракса, волонтерска работа. Исто така, имајте на ум и прифатете го како факт дека првите работни места каде што ќе работите веројатно ќе бидат тешки и дека постои мала шанса веднаш да ја имате „работата од соништата“.

Користете ги социјалните медиуми во ваша корист

Наместо да се споредувате со вашите пријатели за кои мислите дека поминале подобро од вас, имаат добро платени работни места во професијата и слично, приклучете се на групи/страници поврзани со вашата професија, каде што се објавуваат огласи за работа, потоа групи/страници чија тема се вашите хобија кои на некој начин можат да станат извор на приход и слично.

Одржувајте контакти со колегите од факултетот, од студентскиот дом и слично

Ова ќе ви помогне, од една страна, да не го запоставите вашиот социјален живот, да не се изолирате и да се повлечете во себе, додека, од друга страна, може да ви помогне и да најдете работа. Можеби ќе слушнете од некој познајник за оглас за вашата професија во институцијата каде што е вработен, за организација во која можете да се зачлените и да дадете свој придонес и да стекнете практично искуство и слично.

Извор: Studomat.ba
Фото: Freepik