Војната помеѓу Финска и Советскиот Сојуз што се водеше среде Втората светска војна

Војната помеѓу Финска и Советскиот Сојуз што се водеше среде Втората светска војна

Подготвил: Тамара Гроздановски

Лектор: Ивана Кузманоска

Зимската војна или Советско-финска војна е војна што се водела помеѓу Советскиот Сојуз (СССР) и Финска во периодот од 30 ноември 1939 година до 12 март 1940 година, односно три месеци откако почнала Втората светска војна.

Конфликтот се случил откако Советскиот Сојуз и нацистичка Германија го потпишале пактот Рибентроп-Молотов, формален пакт за ненапаѓање, на 23 август 1939 година, додека во реалноста тоа било, во согласност со тајниот дополнителен протокол, додаток на официјалниот договор и вистинската цел на пактот била поделба на териториите или наложување автономност врз суверените држави: Полска, Литванија, Латвија, Естонија, Финска и Романија од страна на СССР и нацистичка Германија.

1
Потпишување на пактот Рибентроп-Молотов
Фото: Wikipedia

Потоа германските сили ја нападнале Полска од запад на 1 септември 1939 година, а советските сили ја нападнаа Полска од исток на 17 септември 1939 година.

Предводен од диктаторот Јозеф Сталин, Советскиот Сојуз го сврти своето внимание кон другите земји по должината на својата граница, вклучувајќи ги и балтичките држави Литванија, Летонија, Естонија - како и Финска. Советите бараа територија и право на поморска база од Финска во замена за земјиште во соседна советска Карелија. Кога Финска одби, Советскиот Сојуз користел измислен инцидент со артилериско гранатирање како изговор за инвазија.

Работите не оделе според планираното. Зимската војна првично била катастрофа за неиспитаната Црвена армија, која претрпела повеќе од 300.000 жртви во тримесечниот конфликт.

Финска успешно ги одбивала советските напади повеќе од два месеца и им нанела значителни загуби на напаѓачите на температури од -43 степени. Битките главно се фокусирале на Таипале во Карелискиот Истмус, на Кола во Ладога Карелија, но имало и битки и во Сала и Петсамо во Лапонија.

Откако советската војска се реоганизирала и усвоила различни тактики, ја обновила својата офанзива во февруари и ја совладала финската одбрана.

војна
Нападот на Хелсинки
Фото: Wikipedia

Непријателствата престанале во март 1940 година со потпишувањето на Московскиот мировен договор, со кој Финска му отстапи 8 отсто од својата територија на Советскиот Сојуз. Советските загуби биле тешки, а страдала и меѓународната репутација на СССР, додека Финска го задржа својот суверенитет и го зајакна својот меѓународен углед.

Германија почнала да ги подобрува односите со Финска по завршувањето на Зимската војна, бидејќи се подготвувала за напад врз СССР (кој се случил на 22 јуни 1941 година). Германија одржувала строга неутралност за време на Зимската војна, па дури и спречила оружје и антисоветски странски доброволци борци да ја преминат нејзината територија.

Финска му се приклучила на сојузот на Оската по Зимската војна и учествувала во операцијата Барбароса, инвазијата на нацистичка Германија на Советскиот Сојуз.

За разлика од многу други земји што се здружиле со нацистичка Германија и биле под советската сфера на влијание по Втората светска војна, на Финска ѝ било дозволено да ја задржи својата независност откако потпишала договор за неутралност со Советскиот Сојуз.

Извор: Polygraph.info
Фото: Wikipedia