Ако не ја намалиме потрошувачката на антибиотици, ќе умираат милиони луѓе

Ако потрошувачката на антибиотици не се намали значително, се предвидува дека до 2050 година повеќе од 10 милиони луѓе во светот годишно ќе умираат од инфекции предизвикани од бактерии отпорни на антибиотици.

Најчестите причини за препишување антибиотици се акутните респираторни инфекции. Иако најчесто станува збор за самоограничувачки инфекции, при акутно воспаление на средното уво и акутен риносинузитис во голема мера се препишуваат антибиотици и покрај пораките и насоките против рутинската промена на антибиотиците.

Антибиотиците не дејствуваат на акутните респираторни инфекции и може да предизвикаат несакани ефекти, како што се исип, болки во стомакот, дијареја и повраќање.


Истражување спроведено на 1.273 лекари покажува дека речиси секој втор лекар (49 отсто) ретко ги исполнува барањата на пациентите во однос на третманот, речиси третина (30 отсто) често, додека само 12 отсто од нив тоа не го прават никогаш. Останатите 8 отсто го прават секогаш и многу често.

Австралиското истражување покажа дека повеќе од половина матични лекари се согласуваат да препишат антибиотици за акутни респираторни инфекции за да ги задоволат очекувањата на пациентите.

Истовремено, голем број матични лекари сметаат дека препишувањето на антибиотиците во примарната здравствена заштита не е причина за развој на отпорност на антибиотиците, туку сметаат дека причина се препишувањето на антибиотици од болниците или во масовната ветеринарска примена.

Податоците во кои биле вклучени земјите-членки на ЕУ покажуваат дека жителите на Хрватска просечно земаат повеќе антибиотици отколку жителите на ЕУ, повеќе од Холандија, Естонија и Шведска, а помалку од Грција, Франција и Италија.

Истовремено, податоците покажуваат дека повеќе од 90 отсто од потрошувачката на антибиотици се однесуваат на потрошувачка при вонболничкото лекување. Поради тоа, на неодамнешниот 10. Меѓународен конгрес на Здружението на наставниците по општа и семејна медицина беше нагласена важноста на упатствата за антибиотска терапија на најчести заразни болести во семејната медицина.

Во секојдневната практика единствена значајна бактериска причина за воспаление на грлото е бактеријата стрептокока, а упатствата за поставување дијагноза и избирање антибиотик што ќе одговара донеле до создавање на работната група Интердисциплинарен оддел за контрола на отпорноста на антибиотиците.

Насоките за акутно воспаление на слузницата на носот и воспаление на увото препорачуваат стратегија на одложено препишување антибиотици, освен во исклучителни случаи. Кај акутниот синузитис антибиотикот се препишува 10 дена од почетокот на симптомите, ако не дојде до подобрување. Кај акутното воспаление на средното уво антибиотикот е индициран ако симптомите значително се влошат, ако не се подобри состојбата за три дена.

Насоките не се гаранција за успешно лекување на секој пациент, но пристапот на секој пациент треба да се индивидуализира, а придржувањето до упатството обезбедува стандардизиран пристап. Отстапувањето од упатството треба да биде добро аргументирано, а непочитувањето и непридржувањето кон одредбите треба да бидат објавени во работната група, како поттик за развој на постојните упатства.

Тоа се: одложено препишување со внимателно следење, поделена одлука што вклучува комуникација со пациентот и појаснување на заблудите и писмено упатство за пациентите што на едноставен начин може да ја намали употребата на антибиотиците за акутните респираторни инфекции.