Една од препреките да се научи уметноста на постоењето е препуштањето на празни, тривијални разговори.

Што значи тривијално? Дословно – општопристапно (од латински = точка каде што се сретнуваат три патишта), обично означува плиткост, клише, недостиг на способност или морален квалитет. Тривијално исто така би можело да се дефинира како став кој се однесува само на површината на појавите, а не на причините, ниту на длабоките слоеви, став кој не прави разлика меѓу она што е суштинско и што не е, или кој се одликува со склоност да ги заврти овие две. На тоа уште може да се додаде дека тривијалноста произлегува од летаргијата, рамнодушноста, вкочанетоста или од водењето грижа за нешто што никако не е поврзано со задачата на човекот: да се роди во целост.

(...) Колку милијарди разговори се водеа последната година за инфлација, Виетнам, Блискиот Исток, изборите и така натаму, и колку ретко тие разговори навлегуваа малку подлабоко од она очигледното – строго пристрасна гледна точка – за да се задре во корените и причините за појавите за кои се расправаше. Едноставно да поверувате како за повеќето луѓе војните, злосторствата, па и болестите се неопходни за да имаат за што да разговараат, односно причина за меѓусебно да комуницираат, па макар и на ниво на тривијалност. Но навистина, кога човечките суштества се претворени во потрошна стока, какви би можеле да бидат нивните разговори, ако не тривијални? Кога стоката во продавниците би можела да зборува, зарем не би зборувала за купувачите, за трговците, за сопствените надежи дека ќе биде продадена по некоја висока цена и за разочарувањето кога ќе стане јасно дека нема воопшто да се продаде?

Можеби најпразните приказни потекнуваат од потребата да се зборува за себе, па оттука и бескрајните теми за болести и здравје, деца, патувања, успеси, кој што работи и за безбројните поединости од секојдневниот живот за кои се чини дека се важни. Како што човекот не може да зборува цело време за себе, а да не стане досаден, мора да ја сподели таа привилегија со други, така што ќе биде подготвен да ги слуша додека тие зборуваат за себе. Интимните социјални средби меѓу поединци (а често и средбите на здруженија и групи од сите видови) се всушност мал пазар, каде што секој ја разменува сопствената потреба да зборува за себе и желбата да биде сослушан со потребата на другите кои трагаат по истите можности. Повеќето луѓе го почитуваат овој аранжман на размена; оние што не го почитуваат, туку би морале да зборуваат за себе повеќе отколку што би слушале, „мамат“ и затоа се презрени и мора да најдат друштво каде што некој ќе ги толерира.

Човечката потреба да се зборува за себе и да се слушаат другите речиси е невозможно да се прецени. Ако таа потреба би постоела само кај многу нарцисоидни луѓе, полни со себе, би била многу разбирлива, меѓутоа, таа постои во секоја просечна личност, од причина што е својствена за нашата култура. Современиот човек е човек на масата, високо „социјализиран“, но многу осамен. Давид Диесман впечатливо го искажал овој феномен во насловот на својата книга од 1961 – „Осамена гомила“. Современиот човек е отуѓен од другите и е соочен со недоумици: се плаши од блискиот допир на другиот, а еднакво се плаши и да биде сам и да нема допир со другите. Улогата на тривијалниот разговор всушност е во тоа да се одговори на прашањето: „Како да останам сам, а да не бидам осамен?“

Зборувањето станува зависност. „Додека зборувам, знам дека постојам, дека сум некој, дека имам минато, работа, семејство. Зборувајќи за сето тоа, јас се потврдувам себеси. Меѓутоа, потребен ми е некој да ме слуша, ако би си зборувал сам на себе, би полудел.“ Слушателот создава илузија на дијалог, додека всушност се одвива монолог.

Лошото друштво, од друга страна, не е само друштво на чисто тривијални луѓе, туку на зли, садисти, деструктивни, на луѓе што се непријателски настроени кон животот. Но, зошто, би можело да се постави прашање, друштвото на лошите луѓе е опасно за некој ако тие не се обидуваат на еден или на друг начин да го повредат?

За да се одговори на ова прашање неопходно е да се увиди еден закон на односи меѓу луѓето: Не постои контакт меѓу две човечки битија што немаат обострано влијание. Нема средба меѓу двајца луѓе, нема разговор меѓу нив, после кој еден од нив ќе остане неизменет – макар таа промена да биде толку мала што ќе биде незабележлива, освен ако тие средби не се доволно чести за да создадат збирно влијание.

Дури и некоја неврзана средба би можела да има значајно влијание. Постои ли еден човек кој никогаш во животот не го допрело милното лице на некој кој го видел само на минута, а притоа воопшто да не разговарале? Во кој никогаш некое вистинско злобно лице не предизвикало ужас, дури и ако му се покажало само на момент? Многумина се потсетиле на такви лица, и влијанието што го оставиле траело со години, или цел живот. Кој не доживеал после извесно време поминато во нечие друштво да се чувствува како да живнал, како да се разведрил, како да му се поправило расположението, па дури во некои случаи и како да стекнал нова храброст, нови сознанија, иако содржината на разговорите не влијаела врз овие промени и обратно, многу искусиле по разговарањето со други луѓе како ги обзема потиштеност, умор, безнадежност, а сепак во разговорот не можеле да најдат никаква содржина која била одговорна за оваа реакција. Овде не зборувам за влијанието на оној во кој некој е заљубен, кој го обожавате, од кој стравувате итн., очигледно е дека луѓето можат многу да влијаат врз оние на кои им зборуваат и врз оние што се фасцинирани од нив. Зборувам за влијанието на некои луѓе врз оние што со ништо не се поврзани со нив.

Сите овие фактори водат до заклучок дека злото и тривијалното друштво е пожелно да се избегнуваат, освен ако некој е во состојба целосно да остане со сѐ и така да го доведе оној другиот до сомневање во својата позиција.

Ако некој не може да го избегне лошото друштво, тогаш не би требало да биде измамен: би требало да ја види неискреноста зад маската на пријателството, деструктивноста зад маската на нечии вечни жалења за тоа како е несреќен, нарцизмот зад шармот, исто така не би смеел да се однесува како да наседнал на измамничка површина – инаку и сам ќе биде принуден на одредена неискреност. Човек не би требало да му го зборува на луѓето она што се гледа, но и не би смеел да проба да ги увери дека е слеп. Големиот филозоф од дванаесетти век - Мосес Маиманидес изнел, увидувајќи на последиците од лошото друштво, еден драстичен предлог: „Ако живееш во земја чии жители се злобни, избегнувај ги. Ако тие се обидуваат да те присилат да се дружиш со нив, напушти ја таа земја, дури и ако тоа значи да отидеш во пустина.“

Ако другите не го разбираат нашето однесување – па што? Нивните барања да го правиме само она што ним им е разумно е еден обид да се диктира. Ако тоа што го правиме во нивните очи е „асоцијално“ или „ирационално“, нека биде. Ним главно им е одбивна нашата слобода и храброст да бидеме она што сме. Никому не должиме објаснување ни полагање на сметки сѐ додека со своите постапки не ги повредуваме или нарушуваме нивните права. Колку е само животот упропастен поради оваа потреба да се „објасни“, што обично подразбира објаснувањето да биде „сфатено“, т.е. „одобрено“. Нека вашите дела бидат проценливи, но знајте дека слободниот човек си должи објаснување единствено на себеси – со својата свест и разум – и оние малобројните што ми го потврдија своето право на објаснување.