X
 27.03.2021 Наука

Можеби не откривме живот на Марс, но успеавме да пронајдеме „пајаци“

Можеби не откривме живот на Марс, но успеавме да пронајдеме „пајаци“ наречени аранеиформи: темни системи за разгранување слични на пајаци, фрактални корита што се наоѓаат само во јужните поларни региони на Црвената Планета. Не постои нешто слично како нив на Земјата или на која било друга планета во Сончевиот Систем.

Поради тоа, тешко е да се разбере од што се создадени, но научниците неодамна ги добија првите физички докази за поддршка на најпопуларниот модел познат како Киферова хипотеза. Според оваа идеја, овие форми се создаваат со директна сублимација на замрзнат јаглероден диоксид (СО2).

- Киферовата хипотеза е добро прифатена повеќе од една деценија, но досега беше обликувана во чисто теоретски контекст. Експериментите директно покажуваат дека моделите на пајаци што ги набљудуваме на Марс од орбитата можат да бидат врежани со директно претворање на сувиот мраз од цврст во плински гас - велат истражувачите.

Марс е доста сличен, но и доста различен од Земјата. Неговиот аксијален наклон е близу до оној на Земјата, што значи дека неговите сезонски температурни варијации се прилично слични како на Земјата (иако годините, а со тоа и годишните времиња, се двојно подолги на Марс). Атмосферата на Марс, од друга страна, е различна од атмосферата на Земјата; таа е многу потенка и составена е претежно (околу 95 отсто) од јаглероден диоксид. Планетата е многу пооддалечена од Сонцето отколку Земјата, така што таму е многу постудено. Кога доаѓа зимата, јаглеродниот диоксид од атмосферата се замрзнува на земјата.

Ова значи падови на температурата во есен и во зима и повторно зголемување во пролет и во лето. Како што се загрева и се шири гасот, притисокот се зголемува додека плочата не пукне, создавајќи отвор за излегување на гасот. Додека тече кон отворот, гасот на површината на Марс црта релјеф со слична форма како таа на пајаците, носејќи го ископаниот материјал со себе.

Заедно, гасот и материјалот се исфрлаат како млаз со голема брзина. Кога плочата мраз на врвот ќе се стопи, останува аранеиформот.

Извор: Science Alert
Фото: NASA/JPL/University of Arizona
Подготвил: Тамара Гроздановски

Издвојуваме

Слични вести од Fakulteti.mk

Наука