X
 07.05.2025 Наука

Можат ли луѓето да дишат на Марс?

Замислете да сте слетале на Марс како астронаут, преживувањето би зависело од основните работи: вода, храна, засолниште и, секако, кислород. На Земјата, кислородот сочинува околу 21 % од воздухот што го дишеме. Иако азотот преовладува со 78 %, нашето тело користи речиси исклучиво кислород, додека другите гасови ги издишуваме.

На Марс ситуацијата е сосема поинаква. Атмосферата на таа планета е многу тенка, има само 1 % од волуменот на атмосферата на Земјата. Ова значи дека има 99 % помалку воздух. Покрај тоа, Марс е помал и неговата послаба гравитација не ги заробува гасовите како Земјата.

Поголемиот дел од воздухот на Марс, дури 96 %, се состои од јаглерод диоксид, гас кој во големи количини е отровен за луѓето. Има само 0,1 % кислород, што е апсолутно недоволно за дишење. Ако се обидете да дишете без вселенски костим, ќе се задушите за неколку мига, а поради екстремно нискиот притисок, вашата крв буквално ќе зоврие.

Екстремни услови и потрага по живот

Марс е непријателско место за луѓето: речиси без вода, со екстремно ниски температури (до -100 °C ноќе) и речиси без кислород. Сепак, постојат организми на Земјата кои преживуваат во слични услови, во мразот на Антарктикот, длабоко во океанот или под површината на почвата. Научниците претпоставуваат дека Марс некогаш имал погуста атмосфера, потопла клима и течна вода, што отвора можност дека некогаш постоел живот. Затоа роверот „Персеверанс“ на НАСА истражува карпи за фосили од микроорганизми.

МОКСИ – кислород од Марс

Еден од инструментите на роверот е МОКСИ - уред што произведува кислород од јаглерод диоксид во атмосферата на Марс. Доколку се докаже како успешен, овој систем би можел да им овозможи на идните астронаути сами да создаваат кислород, не само за дишење, туку и како дел од ракетното гориво за враќање на Земјата.

Сепак, вселенските косими сè уште ќе бидат неопходни. НАСА моментално развива технологии што би можеле да им овозможат на луѓето да слетаат на Марс во 30-тите години.

Извор: benchmark.rs

Фото: Freepik

Подготвил: Маја Пероска

Издвојуваме

Слични вести од Fakulteti.mk

Наука