Додека многумина се расправаат дали чашата за еднократна употреба го уништува светот, некои земји тивко преземаат конкретни мерки за заштита на планетата. Овие 10 земји, според Индексот за еколошка ефикасност (EПИ), се сметаат за најчисти дестинации, каде што животот е здрав, а воздухот чист.
Што е ЕПИ?
ЕПИ (EPI - Environmental Performance Index) е развиен од истражувачи од Универзитетот „Јејл“ и Универзитетот во Колумбија, во соработка со Светскиот економски форум. Тој оценува 180 земји според 58 параметри во 11 категории, со резултати од 1 до 100 при што повисок резултат значи подобра еколошка состојба.
Оценувањето се базира на три столба:
Еколошко здравје - Заштита на граѓаните од опасности како загадување на воздухот и вода, санитарни услови и управување со отпад.
Виталност на екосистемот - Управување со природните ресурси и зачувување на биодиверзитетот.
Приспособување и справување со климатските промени - Политики за намалување на емисиите на стакленички гасови и премин кон обновлива енергија.
10 најчисти земји во 2025 година
1. Естонија (ЕПИ 75,3) - Земјата постигна извонредно намалување од 40 отсто на емисиите на стакленички гасови во последната деценија преку стратешкиот премин кон обновливи извори на енергија, вклучувајќи ветер, сончева енергија и биомаса.
2. Луксембург (ЕПИ 75,0) - Земја со политики за чист воздух, управување со отпад и обновлива енергија. Бесплатниот јавен превоз од 2020 значително го намалува јаглеродниот отпечаток.
3. Германија (ЕПИ 74,6) - Германија е светски лидер во обновлива енергија и управување со отпад, со програми за едукација и јавна свест за одржливост.
4. Финска (ЕПИ 73,7) - Над 70 отсто од територијата на Финска е покриена со одржливо управувани шуми. Земјата развива кружна економија и инвестира во чиста енергија.
5. Обединетото Кралство (ЕПИ 72,7) - Обединетото Кралство бележи напредок во намалување на емисиите и развој на ветерна енергија. Поставени се законски јаглеродни буџети и цели за нула емисии.

Фото: Freepik
6. Шведска (ЕПИ 70,5) - Долгогодишен еколошки лидер, со хидро и биоенергија, иновативни системи за управување со отпад и високи стандарди за воздух и вода.
7. Норвешка (ЕПИ 70,0) - Норвешка ја развива хидроелектричната енергија и заштитата на фјордовите и става фокус на одржливи инвестиции и заштита на биодиверзитетот.
8. Австрија (ЕПИ 69,0) - Австрија е лидер во одржлив туризам и обновлива енергија, органско земјоделство и зачувување на биодиверзитетот.
9. Швајцарија (ЕПИ 68,0) - Високата еколошка свест на Швајцарија ја покажува нејзината посветеност кон зачувување на недопрените алпски предели, истовремено одржувајќи висок стандард на живот.
10. Данска (ЕПИ 67,9) - Данска е лидер во ветерна енергија и одржливо урбано планирање, со велосипедска инфраструктура и принципи на кружна економија.
Овие земји покажуваат дека еколошката одговорност не е само симболично „гушкање на дрвјата“ или споделување мотивациски цитати, туку конкретна работа: спроведување политики, технолошки иновации и промена на однесувањето. Од дигиталниот мониторинг во Естонија до суперпатиштата за велосипеди во Данска, овие нации покажуваат дека одржливоста може да биде и практична и инспиративна.
Извор:
Aviationa2z.com
Фото: Freepik