Во западниот дел на Словенија, на реката Идријца, во подножјето на планината Јаворник, се наоѓа Идрија - мал град опкружен со прекрасна природа и испреплетен со богата историја и уникатно културно наследство, потврдено со не помалку од три „етикети“ на УНЕСКО.
Рударски град
Кон крајот на 15 век тука е пронајдена жива, која била исклучително вредна во тоа време, а околу рудниците се развила рударска населба која наскоро почнала да се ископува. Рудникот за жива во Идрија бил втор по големина во Европа, веднаш по шпанскиот Алмаден, со кој бил вклучен на списокот на светско наследство на УНЕСКО во 2012 година.
Во текот на неколку века рударство на жива, под и околу Идрија била изградена комплексна индустриска и техничка инфраструктура: системи за вадење и транспорт на руда, топилници, пумпи за пумпање вода, но се развил и вистински град со космополитски карактер. Под градот биле ископани повеќе од 700 километри тунели, од кои биле извлечени речиси 150 тони жива, кои биле извезени во сите делови на светот.
На почетокот на 16 век бил изграден „замокот“ Геверкенег, во кој се наоѓале управата и магацинот на рудникот до Втората светска војна, а денес во него се наоѓа Градскиот музеј Идрија, каде што можете да дознаете сè за техничката и општествената историја на градот.
Во поранешното окно Франчишка се наоѓа Технички музеј, каде што можете да видите демонтирани рударски машини, а во близина е Куќата на рударот од втората половина на 18 век, која можете да ја посетите со водич. Секако, тука е и Рударскиот музеј „Антонијев ров“ - сместен во напуштен рудник. Тоа е најстариот зачуван влез во европски рудник.
Градот на тантелата
Покрај рударството, Идрија е позната и по својата тантела - прецизна и нежна, а во Училиштето за изработка на чипка, основано во 1876 година, сè уште се учат стари вештини и се создаваат модерни толкувања на тантелата.
Техниката на плетење „батик“ станала симбол на градот, а традицијата на изработка на тантела е неразделна од идентитетот на местото и неговата културна сцена.
Работилниците за изработка на тантела, изложбите и фестивалите гордо покажуваат како оваа вештина се пренесува од генерација на генерација. Традицијата на изработка на тантела на Идрија е втората етикета на УНЕСКО за овој регион.
Геопарк Идрија
Геопаркот Идрија ја има третата ознака на УНЕСКО. Неверојатно разновидниот пејзаж на раскрсницата на Динаридите и Алпите, со планини, долини и шуми, е интересен не само за геолозите и биолозите, туку и за секој што ужива во природната убавина.
Гастрономски специјалитети
Никогаш не треба да ја напуштите Идрија гладни. Идријанската кујна се базира на едноставни, но хранливи јадења, како и многу други сиромашни кујни, а многу од некогашните секојдневните јадења сега се специјалитети. Најпознатото јадење е жликрофи – перничиња од тесто полнети со зачинето пире од компири, кои најчесто се служат со „бакалчо“ – сос од јагнешко или говедско месо.
Регионот Идрија е познат и по своите домашни колбаси, млечни производи, леб со билки, како и билни чаеви, мед и слатки кои денес често се украсени со мотиви од тантела.
Извор: punkufer.dnevnik.hr
Фото: Instagram screenshot