X
 23.07.2025 Живот

ДНК на канцер може да се забележи во крвта години пред дијагнозата

Генетските отпечатоци од ракот може да се кријат во крвта на луѓето долго пред тие да дознаат за болеста.

Можно е да се открие туморска ДНК повеќе од три години пред на лицето да му биде дијагностициран рак, објавиле истражувачите од Универзитетот „Џонс Хопкинс“.

- Бевме шокирани што можевме да најдеме ДНК - истакнала Јуксуан Ванг, онколог и истражувач за рак на Медицинскиот факултет при универзитетот.

Наодите сугерираат дека потрагата по овие карактеристични траги со употреба на високочувствителна и прецизна технологија може да биде моќна алатка во напорите за ран скрининг на канцерот. Еден ден би можело да им помогне на лекарите да детектираат рак пред да се појават какви било други знаци или симптоми на болеста. Дури и дијагноза што е поставена неколку месеци порано од вообичаеното може да значи повеќе опции за третман за пациентите.

-Тоа драматично би ги променило исходите за нашите пациенти - вели Ванг.


Научниците со години знаат дека туморските клетки можат да исфрлат фрагменти од ДНК во крвотокот. Но, наоѓањето на овие фрагменти рано, додека прогресира болеста, е како да барате игла во пласт сено, вели Ванг. Тоа е затоа што новоформираните тумори се мали и испуштаат бесконечно мали количини на ДНК во крвотокот.

Нејзиниот тим сакал да открие колку рано може да ја набљудува оваа ДНК во крвта. Истражувачите се потпирале на примероци собрани во текот на 80-тите и 90-тите години, во студија која со децении го следеле здравјето на учесниците. Тие анализирале примероци од 26 лица на кои им бил дијагностициран рак во рок од шест месеци по земањето крв.

Лабораториските тестови покажале дека крвта од осум од вкупно 26 учесници во студијата носела генетски траги на рак. Тоа значело дека тимот можел да го открие ракот месеци пред да биде дијагностициран. Но, дали било можно да се открие болеста уште порано? За да открие, тимот на Ванг користел примероци од крв собрани од учесниците повеќе од три години пред нивната дијагноза за рак.

Истражувачите користеле техника наречена секвенционирање на целиот геном, што им овозможила да ги напишат поединечните делови што ја сочинуваат ДНК. Тимот можел да ги одреди белезите на ДНК на ракот, промени во човечкиот геном кои се специфични за ракот. Биле присутни на толку ниски нивоа што други лабораториски тестови не би ги детектирале.

- Фактот што тимот на Ванг можеше да открие рак толку рано во примероците е прилично провокативен - вели Вилијам Грејди, гастроентеролог кој го проучува и лекува ракот на дебелото црево во Центарот за рак „Фред Хачинсон“ во Сиетл.

Тој може да замисли иднина во стилот на „Ѕвездени патеки“ каде што на пациентите со туморска ДНК во крвта им се дава некаков вид терапија што во основа би ги елиминирала тие претканцерогени состојби.

Тој ден веројатно е сè уште оддалечен со години, според Грејди. Во меѓувреме, тој би сакал да ги види резултатите потврдени кај поголема популација на луѓе - нешто на што тимот на Ванг моментално работи.

- Сегашната студија беше доказ за концепт. Резултатите се доволно ветувачки за да се вратиме и да разгледаме повеќе пациенти - заклучила Ванг.

Извор: sciencenews.org

Фото: Freepik

Подготвил: Маја Пероска

Издвојуваме

Слични вести од Fakulteti.mk

Живот