Зошто непријатните моменти како кавга, понижување или неуспех ни се враќаат во мислите дури и по многу години, додека убавите спомени често избледнуваат?

Психолозите објаснуваат дека тоа не е случајност, туку длабоко вкоренет механизам на преживување во човечкиот мозок.

- Нашиот мозок е еволутивно програмиран да ги помни заканите и непријатните настани бидејќи тоа некогаш значело поголеми шанси за преживување. Ако се сеќаваме каде сме почувствувале страв, болка или срам, мозокот се обидува да нè заштити од повторување на тие ситуации - објаснува познат психолог.

Овој феномен е познат како негативна пристрасност - склоност негативните информации да имаат посилен ефект врз нашата перцепција, емоции и меморија отколку позитивните. Со други зборови, еден навредлив коментар често „тежи“ повеќе од десет комплименти.

Кога ќе доживееме непријатен настан, мозокот ги ослободува хормоните на стрес: адреналин и кортизол, кои ја засилуваат активноста на амигдалата, делот од мозокот задолжен за емоции.

- Амигдалата тогаш му сигнализира на хипокампусот дека тој настан е важен и треба да се запомни - објаснуваат психолозите. Поради тоа, трауматичните или непријатни сеќавања остануваат појасни и подолготрајни.

Психолозите препорачуваат неколку техники

Од друга страна, позитивните емоции не предизвикуваат исто ниво на биохемиска реакција. Тие нè опуштаат, но не оставаат длабок „печат“ во меморијата. Иако не можеме целосно да ги избришеме непријатните спомени, можеме да научиме да ги ставиме во поинаков контекст.

Еден од начините за ублажување на нивното влијание е свесно негување на позитивните искуства. Водење дневник на благодарност, во кој редовно ќе ги запишуваме малите убави моменти и успеси, му помага на мозокот постепено да се насочи кон позитивното и да го задржи во фокус.

Дополнително, практикувањето совесност и медитација нè поттикнува да се концентрираме на сегашниот момент, со што се намалува емоционалната сила на непријатните спомени и нивното влијание врз секојдневието. Исто така, отворен разговор и споделување непријатни искуства со блиските луѓе може да го олесни товарот бидејќи вербализацијата и поддршката од околината помагаат ситуацијата да се доживее пореално и поблаго.

Нашиот мозок не ги помни непријатните ситуации затоа што „ужива во драмата“, туку затоа што се обидува да нè заштити. Но, со свесност за овој механизам можеме да научиме дека негативните сеќавања не мора да го контролираат нашето расположение, ниту нашите одлуки.

Извор: Dnevno.hr
Фото: Unsplash