За неколку години вештачката интелигенција стана најраспространета алатка за создавање содржини во историјата. Таа генерира текстови, слики и видеа речиси бесплатно и во огромни количини. Но, со текот на времето станува јасно дека истата технологија ја поткопува основата врз која е изграден интернетот.

Ново видео од научно-едукативниот канал „Курзгесагт“ предупредува дека ВИ не уништува само поединечни платформи, туку самата срж на дигиталното знаење.

ВИ создава побрзо отколку што можеме да следиме

Видеото почнува со едноставна дијагноза: генеративната вештачка интелигенција создава содржини многу побрзо отколку што луѓето можат да ги читаат, проверуваат или филтрираат.

Истражувањата покажуваат дека денес половина од глобалниот интернет-промет го генерираат ботови, од кои мнозинството имаат деструктивна цел. Содржините создадени од луѓе, текстови, слики и видеа, често им се продадени на ВИ-компании или украдени од нив без признавање авторство или финансиска компензација на вистинските креатори.

Тимот на „Курзгесагт“ вели дека биле воодушевени кога се појави ВИ, но разочарани кога започнале да ја проверуваат точноста на информациите. Се покажало дека се работи за многу токсична комбинација на неточности и самоувереност.

Во анализата, тимот побарал од ВИ да генерира интересна научно-популарна содржина за кафеави џуџести ѕвезди - тела со маса премала за стабилна нуклеарна фузија како кај ѕвездите, но премногу голема за да се сметаат за планети.

ВИ многу брзо создала голем број содржини. Околу 80 отсто биле кредибилни и базирани на проверливи извори, но за преостанатите 20 отсто ВИ едноставно измислила извори за да ги задоволи корисничките барања, слично на лош новинар што измислува или искривува факти за да ја привлече публиката.

Понатамошната проверка покажала дека дури и еден од наводно кредибилните извори бил во голема мера создаден со помош на ВИ. Од 2020 година наваму се појавија повеќе од 1.200 веб-страници што објавуваат огромни количини дезинформации создадени од ВИ.

„Смрт на интернетот“

„Курзгесагт“ предупредува дека по нивната анализа, на еден релативно нов канал со стотици илјади прегледи се појавило добро направено видео за кафеави џуџести ѕвезди, со дезинформации што тимот претходно ги идентификувал.

- Тука започнува смртта на интернетот - се вели во видеото. Дезинформацијата добива извор кој се чини кредибилен и станува своевидна интернет „вистина“.

Зајакнување на лажните извори

ВИ секогаш звучи убедливо и истовремено упорно измислува факти. Кога ќе се соочи со грешка, ќе ја признае и ветува дека нема да ја повтори, но набрзо повторно го прави тоа.

- Колку и да се чинат елоквентни, лингвистичките модели немаат вистинска свест. ВИ е сложен чекан што не разбира што прави, но му дозволуваме да додава нови „полици на знаење“ во нашите библиотеки - предупредуваат авторите.

Сепак, довербата во големите јазични модели брзо опаѓа: од 45-55 отсто на 15-30 отсто во само две години, што е најголем пад на довербата во технологија во толку краток период.

Проблемот не застанува тука. Во 2024 година истражувачите анализирале речиси милион научни статии пред и по појавата на ВИ. Анализата покажала нагло зголемување на зборови карактеристични за ВИ, што покажува дека дел од научните трудови денес се создадени со помош на ВИ, често без признавање на авторството.

Ограничувања на креативноста

Истражување од Универзитетот во Јужна Австралија покажало дека големите јазични модели не можат да бидат покреативни од аматерски автори. Моделите можат да бидат ефикасни, но со низок степен на оригиналност. Максималната „креативна вредност“ е околу 0,25 на скала од 0 до 1, што е ниво на просечен аматер, а не професионалец.

Тоа значи дека интернетот постепено ќе се преплави со дезинформации и посредни содржини.

- Ако трендовите продолжат, евтините и недоволно квалитетни содржини ќе привлекуваат најголемо внимание, што може дополнително да го скрати нашиот опсег на внимание и да нè направи помалку информирани - вели тимот на „Курзгесагт“.

Извор: Index.hr
Фото: Freepik