Во летните денови одењето на плажа е одличен начин за забава и разладување. Но, ако не сте во близина на океан, можеби ќе одите на пливање во слатководен поток, река, езеро или базен.
Овие слатководни места се одлични, но доаѓаат со скриена опасност. Иако е многу ретка појава, може да биде смртоносна - мозочна инфекција од микроорганизам нашироко познат како „амеба што јаде мозок“.
За што се работи? Патогенот за кој станува збор се нарекува „Naegleria fowleri“. Делот „јадење мозок“ прави да звучи како суштество од научна фантастика, но за жал тоа е вистински и потенцијално смртоносен организам.
Амебата првпат била откриена од медицински научници во Јужна Австралија во 60-тите години, по неколку мистериозни смртни случаи од невообичаена форма на менингитис во 50-тите. Може да предизвика неизлечива инфекција наречена примарен амебен менингоенцефалитис. Оваа болест предизвикала стотици фатални инфекции низ неколку земји. Најчесто се заболени младите мажи, а просечната возраст на инфекции е 12 години. Се работи за микроскопски едноклеточен организам. Најчесто се наоѓа во слатките води и почвата, а напредува на потопли температури на водата кои се движат од 25 до 40 Целзиусови степени.
Не преживува во солена или слатка вода дезинфицирана со хлор. Ова ги вклучува хлорираните општински доводи на вода кои се дезинфицираат и темелно се тестираат за да се осигури дека сите патогени, вклучително и споменатиот, не можат да преживеат. Оваа вода е безбедна за секаква употреба, вклучително и капење и туширање.
Инфекциите се многу ретки. Но, тие се смртоносни - само неколку луѓе ја преживеале инфекцијата. Соединетите Држави забележале повеќе случаи од која било друга земја, не само поради фактот што водат строга евиденција и редовно обезбедуваат извештаи за овие видови инфекции. Според американскиот Центар за контрола на болести, од 164 пријавени случаи (1962 до 2023 година) во САД, само четири лица преживеале. Ова е стапка на смртност од 97,5 отсто.
Австралија има регистрирано 22 случаи до 2018 година, според глобалниот преглед. Четири потврдени случаи се пријавени од Квинсленд од 2000 година.
Оваа болест има многу необичен пат на инфекцијата. Не можете да се заразите со пиење загадена вода. Може да го зарази мозокот на една личност само преку водата што влегува во носот. Ова ѝ овозможува на амебата да помине низ носното ткиво и да ги инфицира мозокот и централниот нервен систем.
Некои од раните симптоми на инфекцијата се главоболки, гадење, повраќање, треска и вкочанетост на вратот. Може да поминат неколку дена за да се развие инфекцијата.
Ако некој ги доживее овие симптоми откако бил изложен на потенцијално контаминирани води, потребна е итна медицинска помош. Иако стапката на преживување е помала од 5 отсто, постојат ретки случаи каде што брзата медицинска помош му помогнала на заразеното лице да преживее.
Иако амебата генерално преживува во водите во топла клима, таа ги заразила луѓето во загреани води и во поладни средини. Во 1978 година, едно девојче било фатално заразено откако пливало во геотермалните бањи изградени од Римјаните во англискиот град Бат. Оттогаш бањите се затворени за капачите.
Овој патоген не може да преживее во солена вода. Но, може да живее во топли слатки води, реки, топли извори, потоци, базени или езера. Ако се сомневате, најбезбедно е да претпоставите дека амебата е присутна во овие извори на вода. Сè уште можете да пливате, но не ставајте ја главата под вода.
Извор: sciencealert.com
Фото: Freepik