X
 18.05.2025 Живот

Идентификуван е ген кој одредува дали ќе се развие рак на дебелото црево

Истражувачи од Универзитетот во Мичиген идентификувале клучен ген кој одредува дали ќе се развие рак на дебелото црево кај луѓето. Колоректалниот карцином е втора водечка причина за смрт од рак во светот. Иако некои од молекуларните промени поврзани со колоректалниот карцином се познати, начинот на кој тие придонесуваат за развојот на ракот сè уште не е добро дефиниран.

Генот „SOX9“ е докажано клучен за рак на дебелото црево

Истражувачите користеле лабораториски глувци и студии на ткиво со колоректален карцином за да покажат дека губењето на генот „SOX9“ ја поттикнува прогресијата на туморот и дека патеката што ја регулира може да биде потенцијална цел за идните третмани.

- Претходни студии од нашата лабораторија, како и од други, ја испитуваа улогата на „SOX9“ кај колоректалните тумори. Додека некои покажаа дека генот може да придонесе за развој на колоректален карцином, други објавија дека намалената или отсутната експресија на „SOX9“ може да биде фактор што придонесува за развој на тумор - вели Ерик Фирон, професор по интерна медицина на Универзитетот во Мичиген и директор на Центарот за канцер „Рогел“.

Неактивноста на генот „SOX9“ води до прогресија на туморот

За подобро да се разбере улогата на генот, тимот ги инактивирал гените за „SOX9“ и „APC“ во ткивата на дебелото црево кај глувците. „APC“ е ген за супресор на тумори и е инактивиран кај 80 проценти од колоректалните карциноми. Истражувачите откриле дека комбинираната инактивација на „SOX9“ и „APC“ резултирала со поинвазивни тумори отколку само инактивацијата на „APC“. Покрај тоа, инактивацијата на генот „SOX9“ сама по себе немала ефекти што го поттикнуваат развојот на туморот.

- Иако нашите резултати не укажуваат дека „SOX9“ е ген за супресор на тумор (го потиснува туморот) кај секој пациент со колоректален карцином, нашата работа утврдува дека инактивацијата на „SOX9“ придонесува за прогресија на туморот - наведува професор Фирон.


Кога недостига клучен ген, клетките на ракот на дебелото црево метастазираат во други ткива.

Тимот открил дека инвазивниот фенотип што се гледа кај колоректалните карциноми со низок или отсутен „SOX9“ е овозможен преку процес наречен епително-мезенхимална транзиција. За време на оваа промена, клетките кои нормално се стационарни на површината на дебелото црево стекнуваат способност да мигрираат и да се движат во околните ткива.

- Овие клетки покажуваат одредени карактеристики што им помагаат да метастазираат на други места, вклучувајќи ги црниот дроб, белите дробови и лимфните јазли - нагласил професорот Фирон.

Наодите на истражувачите кај глувците биле во согласност со клиничките податоци од речиси 400 пациенти кои се дел од базата на податоци наречена „TCGA група за рак на дебелото црево и ректален карцином“. Научниците откриле дека 20 проценти од карциномите имале ниски или отсутни нивоа на генот „SOX9“. Вкупното преживување било помало кај пациенти со пониски нивоа на „SOX9“, што ја поддржува улогата на генот како супресор на туморот.

Извор: eklinika.telegraf.rs

Фото: Freepik

Подготвил: Маја Пероска

Издвојуваме

Слични вести од Fakulteti.mk

Живот