- Иако точните бројки малку се разликуваат од место до место, не постои човечка популација во која левучарите се почести од деснаците - вели Пол Родвеј, виш предавач по психологија на Универзитетот „Честер“ во Обединетото Кралство, кој ја проучува употребата на левата рака.

Па зошто луѓето во голема мера ја претпочитаат едната рака пред другата?

Природа или воспитување?

Околината во која растете често игра одредена улога во тоа дали сте деснак или левучар. Во некои азиски, арапски и африкански земји левата рака се смета за „нечиста“ и децата со доминантна лева рака се принудени да станат деснаци преку ограничување и казнување. Но, дури и во општествата кои не покажуваат пристрасност левучарите остануваат малцинство.

- Оваа стабилна стапка на преваленција низ културите сугерира биолошко влијание - вели Родвеј.

Всушност, научниците сметаат дека тенденцијата да се претпочита едната рака пред другата започнува пред раѓањето.

- Оваа преференција е веќе видлива во движењата на неродените фетуси - вели Клајд Франкс, професор на Институтот „Макс Планк“ и Медицинскиот центар при Универзитетот „Радбуд“ во Холандија.

Ултразвучните скенирања покажале дека до 10. недела од бременоста повеќето фетуси ја движат десната рака повеќе од левата, а од 15. недела повеќето го цицаат десниот палец отколку левиот.

Истражувањата покажуваат дека десетици гени - можеби до 40 - играат улога во обликувањето на десната рака. Наместо да ја одредат директно, овие гени го градат мозокот на начин што обично ја фаворизира десната рака како доминантна, објаснува Франкс.

Но, ако десноракоста е стандардна поставка на мозокот, што е она што ги прави некои луѓе левучари?

- Сметаме дека повеќето случаи на леворакост се јавуваат едноставно поради случајни варијации за време на развојот на ембрионалниот мозок, без специфични генетски или влијанија од околината. На пример, случајните флуктуации во концентрациите на одредени молекули за време на клучните фази од формирањето на мозокот би можеле да влијаат врз тоа со која рака пишувате и фрлате - вели Франкс.

Можна еволутивна предност

Некои научници мислат дека повеќето луѓе се деснаци затоа што тоа им дало предност на нашите предци. Една теорија го поврзува ова со употребата на алатки и пренесувањето вешти движења низ генерациите. Археолошките докази го поткрепуваат тоа: студија од 2011 година покажала дека луѓето силно ја фаворизирале десната рака за употреба на алатки најмалку половина милион години.

Родвеј и неговите соработници предложиле и друга теорија.

- Десноракоста можеби еволуирала поради човечката борба со остри оружја. Кога се соочува со противник, деснакот најверојатно ќе го прободе левиот граден кош на противникот, каде што се наоѓа поголемиот дел од срцето - објаснува Родвеј.

Сепак, левучарите имале свои предности. Нивната реткост го отежнува предвидувањето на нивните движења, што може да биде корисно и во борба и во спорт.

Извор: popsci.com

Фото: Freepik