Депресијата погодува милиони луѓе во светот, таа е многу комплексна и не е само резултат на „хемиска нерамнотежа“, туку произлегува од интеракцијата на биолошки, психолошки и социјални фактори.
Важно е што депресијата е како треска, симптом кој ни кажува дека нешто друго се случува под неа. Некои од овие основни процеси вклучуваат интеракции помеѓу депресијата и самодовербата, процената што ја правиме за себе и нашата вредност. Оваа врска често е вкоренета во несвесни конфликти, нерешена тага, рани животни искуства и интернализација на негативни чувства кон себе.
На почетокот на 20 век Сигмунд Фројд ја концептуализирал депресијата (позната во тоа време како „меланхолија“) како форма на „тагување што тргнало наопаку“. Тој посочил дека депресијата може да се појави кога некое лице ќе изгуби важен „објект“ (ова може да биде личност, врска или дури и идеал) и наместо правилно да тагува за загубата, го интернализира изгубениот објект и неговите чувства кон тој објект стануваат насочени кон себе. Сите чувства на гнев, разочарување или фрустрација од изгубениот објект се насочени кон внатре, напаѓајќи се себеси.
Со текот на времето, овие несвесни процеси се манифестираат како постојано чувство на безвредност, самокритика и вина, кои се карактеристични црти на некои форми на депресија кои влијаат врз нашето чувство за себе и нашата самодоверба. Причината зошто го правиме ова, посочил Фројд, е несвесно да ја задржиме приврзаноста кон изгубениот објект, дури и ако цената што треба да се плати е самодевалвација, отколку да тагуваме и да ја прифатиме загубата.
Разбирањето на Фројд може да се прошири за да се ценат начините на кои нашите рани врски, особено кога се обележани со загуба, можат да бидат основа за тоа како се перципираме себеси и нашата вредност. Под „загуба“ не се мисли само на вистинска физичка загуба (на пример, поради смрт или напуштање), туку и на губење на чувството за доверба, безбедност, конзистентност, усогласеност и други услови што се неопходни за развој на нашето чувство за себе.
Нашите рани искуства со лицата што се грижат за нас го обликуваат нашиот внатрешен свет, особено нашето чувство за себе и односите со другите. Кога раните врски се карактеризираат со критики, занемарување, отфрлање, недоследност или злоупотреба, или со нивниот неуспех да ја видат нашата индивидуалност, сепак, можеме да ги интернализираме тие негативни чувства како начин да го зачуваме односот со оние што ни се потребни за да преживееме. Затоа, депресијата може да се разбере како продолжение на овие интернализирани конфликти, каде што личното „јас“ постојано се обезвреднува и е подложено на сурова, внатрешна критика.
Хроничната депресија, во овој контекст, не е само емоционална состојба, туку одраз на длабоко вкоренети, несвесни, негативни самопретставувања што произлегуваат од нашата идентификација со отфрлање или разочарување на другите. Како резултат на тоа, депресијата и ниската самодоверба се зајакнуваат една со друга, создавајќи циклус на емоционално страдање што може да трае долго време.
Самоомаловажувањето често е поврзано со кревко чувство за себе бидејќи сме научиле дека нашата вредност се базира на тоа дали исполнуваме многу високи или невозможни очекувања и желби од другите. Ова нè прави поранливи на она што се нарекува „нарцисоидни повреди“, рани кои длабоко влијаат врз нашето чувство за себе и нашата самодоверба врз основа на разочарување, отфрлање или предавство од другите.
Како може да помогне психодинамичката психотерапија?
Психодинамичката психотерапија може да им помогне на луѓето да станат свесни за несвесните начини на кои можеби ги интернализирале и се идентификувале со моделите на отфрлање, критика или занемарување, што ги доживеале во нивните рани врски. Поважно е што терапијата може да им помогне на луѓето да ги откријат и да ги разберат начините на кои тие искуства останале со нив во сегашноста, како тие станале дел од тоа, како луѓето се чувствуваат за себе и како се однесуваат кон другите.
Со освестување за овие динамики, луѓето можат да почнат да разбираат како депресијата е поврзана со овие рани искуства, постепено овозможувајќи олабавување на негативните самопретставувања кои се во сржта на нивната депресија, овозможувајќи пореален и сочувствителен поглед на себе.
Работата низ овие несвесни загуби може да бара од нас да препознаеме предизвикувачки чувства во себе, а може и да ни овозможи, со текот на времето, да се откажеме од нереалните или штетните очекувања наметнати од другите. Наместо тоа, би можеле да го редефинираме чувството за тоа кои сме во наши сопствени услови.
Извор: psychologytoday.com
Фото: Freepik