Научниците од НАСА конечно го потврдија она што многумина го претчувствуваа - иако Марс имал вода во минатото, тој никогаш не ги поседувал неопходните услови за живот. Новото истражување објавено во списанието „Нејчр“, кое комбинира податоци од роверот „Кјуриосити“ со климатско моделирање, открива дека поволните услови на Марс биле краткотрајни.
Од 2012 година роверот „Кјуриосити“ има направено повеќе од 40 дупки во кратерот Гејл. Во неколку примероци од камен од кал неговиот рендгенски инструмент забележал необични карбонати - минерали што настануваат кога течна вода реагира со јаглероден диоксид. Лабораториските анализи на Земјата покажале дека концентрацијата на овие минерали била од 5 до 11 отсто по тежина, што е многу повеќе од очекуваното според сателитските мерења. Распрснати низ седиментните слоеви на Марс, овие карбонати можеле да „заробат“ количина на јаглерод диоксид еквивалентна на една атмосфера.
Климатскиот модел и исчезнувањето на езерата
Тимот на главниот автор, Едвин Кајт, изградил климатски модел стар 3,5 милијарди години. Кога сончевото зрачење се зголемувало со текот на времето, тенки наслаги од снег околу екваторот се топеле и создавале површинска вода. Но, токму таа вода го забрзувала формирањето на карбонатите, што пак извлекувало јаглероден диоксид од атмосферата. Со секој таков „бран“ воздухот станувал поредок, температурите паѓале, а езерата исчезнувале. Моделот покажува остар ритам: влажен период пократок од 100.000 години, проследен од сушен период кој можел да трае и до 100 милиони години.
На Земјата вулканите исфрлаат јаглерод брзо, што му дава нов живот на климатскиот систем. Марс, геолошки неактивен со милијарди години, немал таков механизам. Така, карбонатите станале еднонасочна карта за ладење на планетата.
Не е доволно само вода
Астробиолозите долго време ја изедначуваа присутноста на течна вода со можноста за живот. Но, новото истражување покажува дека клучниот елемент не е само водата, туку и стабилноста. Дури и најотпорните микроби имаат потреба од стабилни услови за да преживеат и да се развијат. На Марс, тие безбедни засолништа биле привремени и нерамномерно распоредени.
За Марс, заклучокот станува сè појасен со секој нов примерок од дупчење: планетата имала вода, но не доволно долго. Додека „Кјуриосити“ дупчи уште еден 'рѓосан камен, сонот за живот на Марс избледува.
Што значи тоа?
Избледувањето на доказите за стабилна вода целосно го менува планот за колонизација на Црвената Планета. Без вода, идните колонисти ќе мора да извлекуваат мраз од поларните капи или од хидрирани минерали, а тоа се процеси што бараат многу енергија и ги зголемуваат масата и трошоците на мисиите.
Тенката атмосфера, сиромашна со јаглероден диоксид, исто така ја оневозможува идејата за локално одгледување храна во стакленици; живеалиштата ќе мора да рециклираат воздух и влага со ефикасност како на Месечината. Со други зборови, Црвената Планета е достапна, но секој литар вода ќе има висока цена.
Извор:
Eledaletanto.com
Фото: Freepik