Замислете како ги пишувате броевите од 1 до 5 во хоризонтална линија, од најмал до најголем. Каде ја ставивте единицата? Ако поставите 1 лево и 5 десно, ја споделувате оваа предност со повеќето луѓе.
Луѓето не се сами во ваквото однесување. Некои други примати, па дури и некои птици, исто така редат од лево кон десно.
Ова е познато како ментална нумеричка линија и покажува како мозокот ги организира информациите. Но, зошто нашиот мозок го прави ова?
За да истражиме како и зошто мозоците ги редат броевите, понекогаш е корисно да се вратиме назад во времето. Како заедничкиот предок на луѓето и инсектите ги организирал информациите? За да дознаеме, можеме да ги споредиме резултатите на луѓето и пчелите: последен пат сме имале заеднички предок пред повеќе од 600 милиони години.
Две неодамнешни студии за пчели откриле многу за тоа како тие ги редат броевите.
Едно истражување, спроведено од тим во Европа, покажало дека пчелите претпочитаат да редат помали броеви од лево и повисоки броеви кон десно, исто како и многу луѓе. Новата студија објавена во „Животниско однесување“, предводена од Јунг-Чун Куо и нејзиниот надзорен тим, истражувала како броевите и просторот се во интеракција во мозокот на пчелите.
„Број“ и „простор“
Како луѓе, ние ги поврзуваме концептите „простор“ и „број“. Ова значи дека има логика како ги подредуваме броевите (обично од лево кон десно во растечки редослед: 1, 2, 3, 4... и така натаму). Студиите покажале дека луѓето, исто така, може да имаат вертикална предност - од долу нагоре - кога ефикасно обработуваат нумерички информации. Може да има и образовни влијанија, особено поради јазикот и насоката за пишување. Некои јазици, како англискиот, се пишуваат од лево кон десно. Други, како што се јапонски, кинески, корејски, хебрејски или арапски, можат да бидат напишани во други насоки. Насоката на пишување може да влијае врз тоа како претпочитаме да ги редиме броевите.
Во меѓувреме, пчелите покажуваат докази дека се „мали математичари“. Во минатите истражувања беше докажано дека тие собираат и одземаат, го разбираат концептот на нулата, користат симболи за прикажување на броеви, редат количини, категоризираат броеви по непарни или парни и покажуваат докази за поврзување на броевите со просторните информации - како големината.
Како биле тестирани пчелите во најновата студија?
На пчелите што слободно летале им била дадена шеќерна вода по слетување на слика на која имало три круга, а сликата била испечатена на картичка: тоа бил таканаречениот „референтен број“ во студијата. Картичката била закачена во центарот на голем кружен екран, со капка шеќерна вода на платформа под неа. Додека пчелите постојано го посетувале референтниот број, тие ја научиле поврзаноста помеѓу бројот три, центарот на кружниот екран и наградата. Помеѓу слетувањата, пчелите ја враќале шеќерната вода во својата кошница за да ја направат мед.
Откако пчелите научиле да го поврзуваат бројот (три) и просторот (средината) со награда, ги тестирале на бројки повисоки и пониски од три, за да се види дали ги поврзале просторот и бројот.
На пчелите им покажале слики од поголем број (четири кругови) и помал број (два круга). Две идентични слики од четири форми биле прикажани симултано на левата и десната страна на екранот. Ако пчелите го претпочитале поголемиот број од десната страна, тие летале до сликата претставена десно, почесто отколку кога четирите форми биле претставени на левата страна.
Тестирале и дали пчелите претпочитаат да редат броеви нагоре или надолу, и не е откриена предност во однос на поврзувањето на просторот и бројот во вертикална насока. Сепак, пчелите претпочитале опции кои биле насочени кон дното на кружниот екран.
Студијата на европскиот тим покажала дека пчелите имаат конзистентна ментална нумеричка линија од лево кон десно. Ова значи дека тие претпочитаат да редат помали броеви од лево и повисоки броеви кон десно.
Ако се земат предвид резултатите, наодите од двете студии потврдуваат дека пчелите навистина поседуваат ментална нумеричка линија од лево кон десно и дека имаат пристрасност кон десната страна на нивниот визуелен простор. Тимот посочува дека таквите претпочитања - на пример, како фактот дека повеќето луѓе се десничари - може да бидат важен дел од тоа како мозокот ја создава смислата во однос на организирање на информациите.
Птиците и пчелите (и мајмуните)
Гледајќи го однесувањето на животните, понекогаш можеме да научиме повеќе и за себе. Овие две неодамнешни студии за пчелите покажуваат дека постои сложена интеракција помеѓу подредувањето на броевите и начинот на кој просторните односи се обработуваат во мозокот на инсектите.
Извор: phys.org
Фото: Freepik