Нашата околина има тивко, но длабоко влијание врз нашето секојдневно однесување. Додека многумина претпоставуваат дека навиките се изградени (и прекинати) од чиста волја и мотивација, реалноста е дека нашата околина диктира многу од она што го правиме - честопати без да го сфатиме тоа. Ова е вистина што многу луѓе ја занемаруваат, вели Џејмс Клир во својата книга „Атомски навики“.
Размислете за тоа:
-Влегувате во кујната и забележувате чинија колачиња на шанкот. Пред да знаете, веќе сте зграпчиле едно.
-Седнувате да работите, но телефонот ви е на дофат, зуи од известувања. Одеднаш, еден час поминал во безумно „скролање“.
Нашето опкружување постојано нè поттикнува - или кон продуктивно однесување или далеку од тоа. Ако не ја конструираме нашата околина со намера, таа ќе ни ги обликува нашите навики, често на начини на кои тоа не ни се допаѓа.
Науката зад влијанието од животната средина
Невронаучниците долго време проучувале како надворешните дразби го поттикнуваат однесувањето. Нашиот мозок реагира автоматски на стимулите околу нас, честопати заобиколувајќи го свесното одлучување. Ова е местото каде што базалните ганглии - конкретно стриатумот - влегуваат во игра. Овој дел од мозокот е одговорен за формирање навики, поврзувајќи го она што го гледаме и чувствуваме со она што го правиме.
Однесувањето е вкоренето преку повторување и еколошки знаци. Добрата вест е што можете да го користите овој механизам во ваша корист. Правејќи ги добрите навики лесни, а лошите навики непријатни, можете да ги обликувате вашите дневни рутини без да се потпирате само на мотивацијата.
Како да ги направите добрите навики лесни за спроведување (а лошите навики тешки)
Наједноставниот начин да изградите подобри навики е да ја дизајнирате вашата околина така што најдобрите избори ќе ви бидат најлесните. Кога патот на најмал отпор води до позитивно однесување, не ви треба волја - само следете ја поставеноста што сте ја создале.
Еве неколку практични стратегии:
-Сакате да пиете повеќе вода? Чувајте шише со вода на вашето биро како постојан визуелен потсетник.
-Сакате да се храните поздраво? Чувајте ги овошјето и зеленчукот во преден план во фрижидер.
-Сакате повеќе да вежбате? Поставете ја опремата за вежбање уште од претходната вечер.
-Сакате да читате повеќе? Наместо телефонот, ставете книга на вашата ноќна маса.
Како да ги минимизирате лошите навики?
-Сакате да ја намалите нездравата храна? Не купувајте ја. Ако ја нема, нема да ја јадете.
-Сакате да ја ограничите употребата на социјалните медиуми? Отстранете ги апликациите од вашиот почетен екран за да го намалите искушението.
-Сакате да престанете со прекумерно гледање серии, филмови? Исклучете го телевизорот или одјавете се од услугите за стриминг.
Со правење мали, намерни приспособувања на вашата околина, автоматски се подготвувате за успех.
Друга моќна стратегија е натрупувањето навики - спарување на нова навика со стара. Наместо случајно да се обидувате да вклопите ново однесување во вашиот распоред, вие го прицврстувате на нешто што веќе го правите.
Еве како тоа функционира:
-Откако ќе го направам утринското кафе, ќе ги запишам моите главни три задачи за тој ден.
-Откако ќе седнам на моето биро, ќе дишам длабоко и ќе ја започнам мојата прва задача фокусирано.
-Откако ќе ги соблечам чевлите дома, ќе направам 10 склека.
Овој метод прави новите навики да ви изгледаат полесни затоа што тие се поклопуваат со однесувањето што веќе го правите. Со текот на времето, таквите мали, поврзани дејства се соединуваат во значајни, трајни промени.
Мали промени, големо влијание
Честопати ја преценуваме моќта на мотивацијата и го потценуваме влијанието на нашата околина. Реалноста е дека успехот не е во силата на волјата - тоа е за дизајнирање систем каде што добрите навики се стандард.
Кога се подготвувате за успех, позитивното однесување станува полесно за реализација. И кога нешто ви дава чувство на невложување голем напор, тоа станува дел од вашиот идентитет.
Клучната лекција од атомските навики? Малите, постојани промени доведуваат до извонредни резултати со текот на времето. Со намерно обликување на околината и користење стратегии, како што е натрупување навики, вие не само што градите подобри навики - туку создавате живот во кој успехот се случува автоматски.
Извор: psychologytoday.com
Фото: Freepik