Храната отсекогаш имала посебно значење во филмовите и често ги рефлектира емоциите на ликовите, носи пресвртници во заплетот или нѐ потсетува на универзалната моќ на уживањето во едноставните нешта.
Кога помислуваме на незаборавни сцени од историјата на кинематографијата, тешко е да не забележиме колку сцени со храна останале врежани во колективната меморија. Некои од нив нѐ насмеаја, некои нѐ расплакаа, а некои дури го променија начинот на кој размислуваме за храната.
Храната како јазик на кинематографијата
Многу филмови низ историјата го користеле оброкот како клучен наративен елемент. На пример, во „Кум“ од 1972 година, сцената во која Клеменца го учи Мајкл Корлеоне како да направи совршен сос за тестенини не е само кулинарска лекција – тоа е момент на пренесување знаење, моќ и семејна припадност. Со едноставниот чин на сечкање лук и пржење домати, младиот Мајкл, а со него и публиката, почнува да сфаќа дека светот на мафијата е полн со ритуали и семејни вредности, кои го надминуваат крвопролевањето.
Сосема поинаков тон носи „Палп фикшн“, каде што храната станува повод за еден од најпознатите дијалози во филмската историја. Винсент Вега и Џулс Винфилд, двајца ладнокрвни платеници, водат неврзан разговор за тоа како „Квартер Паундер“ на „Мекдоналдс“ се нарекува „Ројал со сирење“ во Европа. Нивната дискусија, и покрај тривијалноста, открива слоеви на нивните ликови и служи како увертира на насилниот хаос што следува. Сценариото на Тарантино покажува дека храната може да биде многу повеќе од обична декорација – таа може да послужи како совршена алатка за градење напнатост и обликување на дијалогот.
Поемотивен пристап има во „Рататуј“, анимиран филм кој ја слави моќта на гастрономијата да буди спомени. Кога строгиот критичар на храна Антон Его ќе го вкуси едноставното јадење што му се сервира, тој се враќа назад во своето детство и во кујната на неговата мајка. Тој момент го претвора од циничен и далечен лик во личност исполнета со носталгија и топлина. Оваа сцена покажува дека храната е универзален јазик кој може да ги пробие бариерите и да допре до сржта на човековите емоции.
Затворски оброци и хедонистички задоволства
Храната може да биде и симбол на моќ, како што гледаме во филмот „Добри момци“. Во сцена во затворска кујна, мафијашките ликови подготвуваат оброк со неверојатна прецизност како да се во луксузен ресторан. Секоја состојка, секој зачин и секоја техника на сечење ја претставува нивната дисциплина и чувство на контрола над хаотичниот свет во кој живеат. Тенко парче лук, внимателно исечено со жилет, не е само кулинарски детал – тоа е метафора за педантноста и моќта што мафијашите се трудат да ги задржат дури и во затворските ѕидови.
Од другата страна на спектарот е „Јади, моли се, сакај“, во кој Џулија Робертс ужива во свежо подготвени тестенини во мал италијански ресторан. Во тој момент, додека се насмевнува и се препушта на магијата на вкусот, сфаќа дека среќата често се крие во малите нешта. Храната овде станува синоним за ослободување.
Храната во филмот никогаш не е само храна. Таа може да биде симбол на моќ, емотивна врска, извор на комедија или едноставно начин да се прикаже задоволство. Можеби затоа сме толку фасцинирани од вакви сцени – затоа што знаеме колку може да значи еден залак.
Извор:
buro247.hr
Фото: Facebook