Анорексијата е нарушување во исхраната при кое луѓето имаат недоволна тежина по личен избор. Оваа комплексна состојба има ментални, бихевиорални и физички симптоми, а третманот е неопходен поради сериозни компликации кои го загрозуваат животот. Иако многу луѓе со анорексија изгледаат многу слаби, некои не изгледаат, а други може дури и да изгледаат дебели. Но, тие всушност ослабеле или не успеале да ја добијат потребната тежина. Анорексијата има втора највисока стапка на смртност.

Анорексијата е сериозно психијатриско нарушување во исхраната

Луѓето со анорексија често имаат силен страв од зголемување на телесната тежина. Тие мислат дека имаат прекумерна тежина, дури и кога се слаби. За да спречат зголемување на телесната тежина или да продолжат да ја губат телесната тежина, луѓето со анорексија често ја ограничуваат количината или видот на храната што ја јадат. Тие обрнуваат многу внимание на контролирањето на нивната тежина и обликот на телото и вложуваат екстремни напори што можат сериозно да им го нарушат животот. Анорексијата дури може да предизвика промени во мозокот поради многу лоша исхрана или неухранетост. Тоа е состојба каде што луѓето не ги добиваат хранливите материи што им се потребни на нивните тела за да останат здрави.

Постојат два типа анорексија

Според Дијагностичкиот и статистички прирачник за ментални нарушувања, се разликуваат два типа анорексија:

-Рестриктивен тип: лицето драстично го намалува внесот на храна и калории, без повраќање или злоупотреба на лаксативи;
-Тип со прејадување/прочистување: вклучува епизоди на прејадување проследени со самоиндуцирано повраќање, употреба на лаксативи или прекумерно вежбање.

Анорексијата најчесто се јавува во адолесценцијата

Анорексијата најчесто се јавува во адолесценцијата, на возраст помеѓу 14 и 18 години, и почесто ги погодува девојчињата. Според Националната медицинска библиотека, преваленцијата на анорексија кај адолесцентите се проценува на околу 0,3 до 0,4 проценти кај девојчињата и 0,1 процент кај момчињата.

Според експертите од Универзитетот „Харвард“, фактот дека дури 95 проценти од луѓето со анорексија развиваат симптоми пред 25-годишна возраст е загрижувачки, а таа се дијагностицира сè повеќе кај деца помлади од 12 години, особено во контекст на растечкото влијание на социјалните мрежи и онлајн содржините за идеалната слика за телото.

Кои се симптомите?

Анорексијата ретко се развива одеднаш. Експертите од клиниката „Мајо“ велат дека првично лицето може да почне да „јаде поздраво“ или да исклучува одредена храна. Потоа постепено почнува да избегнува оброци, да брои калории, прекумерно да вежба и да изразува незадоволство од сопственото тело.

Во таа рана фаза симптомите често се занемаруваат бидејќи промените се перципираат како „позитивна здравствена заштита“, според експертите од Клиниката во Кливленд, а како што напредува болеста, симптомите стануваат поизразени.

Постојат различни психолошки, физички и бихевиорални симптоми на анорексијата:

Психолошки симптоми се:

-искривена перцепција на телото
-интензивен страв од зголемување на телесната тежина, дури и при многу мала телесна тежина
-депресија, анксиозност, раздразливост
-опсесивни мисли за храна, калории, тежина.

Физички симптоми се:

-значително губење на тежина
-замор, исцрпеност
-бавен пулс, хипотензија
-аменореа (отсуство на менструација)
-сува кожа, кршливи нокти, опаѓање на косата
-чувство на студ, дури и при нормална температура.

Бихевиорални симптоми на анорексија:

-одбивање храна или избегнување оброци
-криење храна или изговор да не се јаде ништо
-прекумерно вежбање
-повраќање по тајно јадење.

Доколку не се лекува, анорексијата може да биде фатална, предупредуваат експертите, и има највисока стапка на смртност меѓу психијатриските нарушувања. Важно е да се напомене дека стапката на смртност може значително да се намали со навремен и соодветен третман. Исто така, експертите истакнуваат дека анорексијата не е тренд или фаза, туку сериозно психијатриско нарушување кое бара системска дијагностика, стручна помош и поддршка од околината.

Извор: eklinika.telegraf.rs

Фото: Freepik