Претседателот на САД, Доналд Трамп, ги повика бремените жени да избегнуваат употреба на парацетамол, освен во случаи на екстремно висока температура, поради можна поврзаност со аутизам.
Парацетамолот - познат како ацетаминофен, најчесто се користи за ублажување на болка, како што се болки во грбот и главоболки, и за намалување на температурата за време на бременоста. Австралиската администрација за терапевтски производи ги потврди постојните медицински упатства дека е безбедно бремените жени да земаат парацетамол во која било фаза од бременоста.
Парацетамолот е класифициран како лек од категорија А. Ова значи дека многу бремени жени и жени во репродуктивна возраст долго време го користат, без зголемување на вродените дефекти или штетни ефекти врз фетусот. Лекарите велат дека е важно да се третира температурата во бременоста. Нетретираната висока температура во раната бременост е поврзана со спонтан абортус, дефекти на невралната туба, расцеп на усна и непце и срцеви дефекти. Инфекциите во бременоста се поврзани и со поголем ризик од аутизам.
Како еволуирало истражувањето во последните години?
Во 2021 година меѓународен панел од експерти ги разгледал доказите од студиите врз луѓе и животни за употреба на парацетамол во бременоста. Нивната консензусна изјава предупреди дека употребата на парацетамол за време на бременоста може да го промени развојот на фетусот, со негативни ефекти врз здравјето на детето.
Минатиот месец, група истражувачи од Универзитетот „Харвард“ ја испитаа поврзаноста меѓу парацетамолот и невроразвојните нарушувања, вклучувајќи ги аутизмот и нарушувањето АДХД, во постојните истражувања. Тие идентификувале 46 студии и откриле дека 27 од нив покажале врски помеѓу земањето парацетамол во бременоста и невроразвојните нарушувања кај потомството, 9 од студиите не покажале значајна врска, а 4 посочиле дека има поврзаност, но со помал ризик.
Најзначајната студија во нивниот преглед, поради нејзината софистицирана статистичка анализа, опфатила речиси 2,5 милиони деца родени во Шведска помеѓу 1995 и 2019 година и била објавена во 2024 година. Авторите откриле дека постои маргинално зголемен ризик од аутизам и АДХД поврзан со употребата на парацетамол за време на бременоста. Сепак, кога истражувачите анализирале парови на браќа и сестри, за да ги земат предвид генетските и влијанијата од околината што ги споделуваат браќата и сестрите, не пронашле докази за зголемен ризик од појава на аутизам, АДХД или интелектуална попреченост поврзана со употребата на парацетамол.
Што го предизвикува или го зголемува ризикот од аутизам
Сè уште не ги знаеме сите причини за појавата на аутизмот, но се поврзани неколку генетски и негенетски фактори: употребата на лекови од страна на мајката, болестите, индексот на телесна маса, консумирањето алкохол, статусот на пушење, компликациите во бременоста, вклучувајќи прееклампсија и ограничување на феталниот раст, возраста на мајката и таткото, доењето, генетиката, социо-економскиот статус, општествените карактеристики...
Во други случаи, можеби не е важна употребата на парацетамол, туку основната болест на мајката или причината поради која се зема парацетамол, како што е температура поврзана со инфекција, што влијае врз развојот на детето.
Бремена сум, што значи ова за мене?
Нема јасни докази дека парацетамолот има штетни ефекти врз нероденото бебе. Но, како и со секој лек што се зема во бременоста, парацетамолот треба да се користи во најниска ефективна доза за најкратко можно време.
Доколку сте бремени и имате температура, важно е да ја третирате, вклучително и со парацетамол. Доколку препорачаната доза на парацетамол не ги контролира вашите симптоми или чувствувате болка, контактирајте го вашиот лекар, бабица или породилиште за дополнителни медицински совети.
Извор: theconversation.com
Фото: Freepik